Γράφει: Γιάννης Δεληολάνης στις
Συνέντευξη στον Γιάννη Δεληολάνη
- Τι εικόνα έχεις για το έργο σου σαν σύνολο και για την πορεία του; θα το περίγραφες ή θα το "χαρακτήριζες" με κάποιον τρόπο;
Παρουσίασα στην αρχή του χρόνου μια εγκατάσταση-προβολή με θέμα την Αθήνα και υλικό από όλες τις ταινίες μου, με τίτλο Πόλη Κρυμμένη. Δουλεύοντας τη σύνθεση, συνειδητοποίησα πόσο ενιαία ήταν η εικόνα που έδιναν θραύσματα από τόσο διαφορετικές ταινίες. Οι αντιδράσεις του κοινού ήταν ανάλογες. Εκ πρώτης, η απόσταση ανάμεσα στο Αντίο Βερολίνο και τις 2000+1 Στιγμές μοιάζει τεράστια. Οπως και αυτή ανάμεσα στο Καμιά Συμπάθεια για τον Διάβολο και τις Τρεις Μέρες Ευτυχίας. Γυρίζω τις ταινίες μου ξεκινώντας από βιώματα κι όχι αφηρημένες ιδέες. Προχωρώ από ταινία σε ταινία με το ένστικτο κι όχι τον προγραμματισμό. Δυο χρόνια πριν κάνω τις Στιγμές, δεν φανταζόμουν ότι θα γύριζα μια ταινία με τέτοιο θέμα. Ομως τελικά υπάρχει ένα νήμα που διαπερνάει όλες τις ταινίες. Αλλά είναι ένα νήμα υπόγειο. Η πόλη, τα πρόσωπα, το σώμα είναι κάποιες σταθερές που επανέρχονται.
- Ποιες ιδέες σε έφεραν στις Τρεις Μέρες Ευτυχίας; σε τι διαφέρει από τις προηγούμενες δουλειές σου;
Το σενάριο της τελευταίας ταινίας ξεκίνησε πολύ νωρίς. Ξεκίνησε από την ανάγκη μου να βάλω τις γυναίκες σε πρώτο πλάνο κι αυτή είναι η ιδιαιτερότητά της, μια κι είναι η πρώτη μου “γυναικεία” ταινία. Η θέση της γυναίκας σήμερα μου φαίνεται εξαιρετικά πολύπλοκη και φοβερά δύσκολη. Ταυτόχρονα αυτό τους δίνει μια ιδιαίτερη γοητεία στα μάτια μου.
-Eίσαι ικανοποιημένος από την χρήση του μπλε φίλτρου; γιατί το επέλεξες; χωρίς να "σκοτώνει" τα άλλα χρώματα, έδινε μια τελείως ξεχωριστή αίσθηση στην ταινία.
Η επιλογή του μπλε είναι ουσιαστική κι όχι απλά αισθητική. Αφορά το συναίσθημα που ήθελα να περάσω σε πρόσωπα και χώρους. Την ίδια στιγμή δίνει μια ονειρική διάσταση που με αφορά. Ενας Καναδός κριτικός μίλησε για τη βαμπιρική αίσθηση της ταινίας. Την ίδια αίσθηση είχα κι εγώ την πρώτη φορά που την είδα.
- ....όπως και η μουσική, που δεν "εισέβαλλε", ήταν διακριτική, αλλά χαρακτηρηστική και πολύ αποτελεσματική.
Ξεκίνησα να κάνω την ταινία σχεδόν βουβή. Στην πορεία όμως αισθάνθηκα την ανάγκη για μια μουσική που θα αντικαθιστουσε τον λόγο.
-Tο έργο έδινε την αίσθηση του καλά σχεδιασμένου. πόσο καιρό σου πήρε ο σχεδιασμός του και πόσο η πραγματοποίησή του; πόσο "στρατιωτικά" δούλεψες με τους ηθοποιούς; υπήρχαν πολλές πρόβες ή το παραμικρό περιθώριο για αυτοσχεδιασμό; το σενάριο ούτως ή άλλως ήταν λιτό, και οι χαρακτήρες έπαιζαν πολύ με το βλέμμα...
Είναι πράγματι η πιο σχεδιασμένη ταινία μου κι έχω επενδύσει ατέλειωτες ώρες και μέρες για να την ολοκληρώσω. Οταν έχεις ένα τόσο μικρό μπάτζετ, είσαι υποχρεωμένος να επενδύσεις χρόνο.
Είναι περίπου έξι χρόνια που ξεκίνησε σαν σενάριο κι όλο αυτό το διάστημα βασικά δούλευα τη ταινία. Ενδιάμεσα γύρισα και μια μικρού μήκους, το Μαντόνα Καλεί Φασμπίντερ.
Με τους ηθοποιούς έκανα αρκετές πρόβες, ήξερα καλά τι ήθελα αλλά δεν ήταν πάντα εύκολο. Κι αυτό γιατί οι χαρακτήρες που δημιουργώ δεν έχουν το λεξιλόγιο και τη συμπεριφορά του ανθρώπου της διπλανής πόρτας.
Το βλέμμα είναι για μένα το πιο ισχυρό εκφραστικό μέσο. Το βλέμμα είναι το ίδιο το σινεμά.
-Tι είναι το σεξ στην ταινία;
Το σεξ στις Τρεις Μέρες Ευτυχίας μοιάζει να είναι τα πάντα. Ερωτας, χρήμα, εξουσία, περιφρόνηση, προδοσία.
-Oι τελευταίες σου ταινίες δείχνουν μια εμμονή στην Αθήνα - μοιάζουν όμως με ιδιότυπο χρονογράφημα της ελληνικής κοινωνίας στον 21ο αιώνα....
Οι τρεις τελευταίες ταινίες μου καλύπτουν πράγματι, τρία χρονικά σημεία κλειδιά της δεκαετίας. Το μιλένιουμ, η Ολυμπιάδα, η κρίση. Αν και στις τρεις ταινίες, τα πρόσωπα είναι σε πρώτο πλάνο, ταυτόχρονα σκιαγραφείται μια πόλη, μια κοινωνία, αυτό που υπάρχει κάτω από την επιφάνεια.
Από αυτή την άποψη, οι ταινίες αυτές είναι πολιτικές, όχι με την τρέχουσα αλλά με μια ουσιαστικότερη έννοια. Ομως αυτή h διάσταση υπάρχει και σε παλιότερες ταινίες μου. Το Καμιά Συμπάθεια για τον Διάβολο περιγράφει μια μελλοντική Αθήνα και, 15 χρόνια μετά, δείχνει σημερινό. Η πρώτη μου μικρού μήκους, η Φιλοσοφία (1993) έχει το εξής σενάριο: Οι πόλεμοι στα Βαλκάνια επεκτείνονται (τότε είχε ξεκινήσει στο Σεράγεβο), η ελληνική οικονομία καταρρέει, ο Πρόεδρος κυρήσσει πτώχευση. Μόνη εναπομείνουσα δραστηριότητα: Φιλοσοφία. Τότε κέρδισε Βραβείο Φανταστικού, σήμερα είναι πραγματικότητα!
-Λογαριάζεις κάποιους ανθρώπους από τον ευρύτερο τρόπο της τέχνης σαν επιρροές σου;
Κατά καιρούς με γοήτευσαν πολλοί, όμως πάντα προχώραγα σε νέες ανακαλύψεις. Οι σουρεαλιστές είναι ίσως η μόνη μου αναφορά σαν αισθητική αλλά και σαν ηθική. Επανευφηύραν την ελευθερία, άνοιξαν όλα τα παράθυρα, υπονόμευσαν δημιουργικά τα κλισέ που μας εξουσιάζουν. Και κυρίως τα κλισέ που ονομάζουμε σκέψη.
-Από σκηνοθέτες;
Ανακάλυψα το σινεμά βλέποντας ταινίες. Μπήκα στο ταξίδι μέσα από τα μάτια άλλων. Υπήρξα φανατικός μαθητής αλλά και εξαιρετικά ασεβής. Ο Μπουνιουέλ με γοητεύει πάντα , όπως και αρκετοί άλλοι. Θυμάμαι ακόμη τις πρώτες ταινίες του Τορνέ και την βουβή δύναμη τους. Θα’ θελα να ξαναγυρίσω από τη δικιά μου σκοπιά κάποιες ταινίες που αγάπησα.
-Παραμένεις καλλιτεχνικά ανήσυχος. βλέπεις μέλλον στις μικρού μήκους, όπου παραμένεις ενεργός, όταν δεν μπορούν να φτάσουν ουσιαστικά στο κοινό;
Δεν βλέπω γιατί να μην έχουν μέλλον οι μικρού μήκους ταινίες. Πάντα θα υπάρχουν ιδέες που θέλουν λίγο χρόνο να αναπτυχθούν.
-Τι θα ακολουθήσει για σένα;
Εχω πολλά σχέδια και θέλω να γίνω πιο παραγωγικός. Βέβαια, ως γνωστόν δεν υπάρχουν λεφτα.
Ωστόσο, για κάποιο ανεξήγητο λόγο, είμαι πολύ πιο αισιόδοξος από κάθε άλλη φορά!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου