Τρεις μέρες ευτυχίας σε μια χώρα σε κρίση, Δ. Ντάρτζαλη, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΘΑΝΙΤΗΣ

«Τρεις μέρες ευτυχίας» σε μια χώρα σε κρίση

http://www.makthes.gr/news/arts/79286/

Mακεδονία της Κυριακής

Της Δέσποινας Ντάρτζαλη

Μετά την Ελλάδα του μιλένιουμ στις «2000+1 στιγμές» και την Ελλάδα των Ολυμπιακών αγώνων στην «Πόλη των θαυμάτων», ο Δημήτρης Αθανίτης στις «Τρεις μέρες ευτυχίας» -τη νέα, έκτη του ταινία- κλείνει την Ελλάδα της κρίσης.

Μην περιμένετε όμως να δείτε ένα ντοκιμαντέρ. Ο σκηνοθέτης επιλέγει να μιλήσει έμμεσα για μια χώρα που καταρρέει. «Έτσι πας και πιο βαθιά, γιατί το άμεσο καλύπτεται από την τηλεόραση, από τις οικονομικές αναλύσεις κλπ. Το θέμα με το σινεμά, και γενικά με την τέχνη, είναι να πας λίγο παραμέσα, στις αιτίες», λέει στη «ΜτΚ».
Τρία ορόσημα της δεκαετίας μέσα από τρεις ταινίες, στις οποίες ο Δημήτρης Αθανίτης κράτησε πρωταγωνιστικό ρόλο και για την πόλη του, την Αθήνα: «Η αισιοδοξία των αλλαγών του νέου αιώνα με το ‘2000+1 στιγμές’, η ευφορία με την Ολυμπιάδα με την ‘Πόλη των θαυμάτων’ και η προσγείωση σε μια πραγματικότητα που μάλλον κανείς δεν φανταζόταν με το ‘Τρεις μέρες ευτυχίας’». Ο τίτλος της νέας του ταινίας προφανώς δεν είναι κυριολεκτικός. Σε μια πόλη που αποσυντίθεται, τρεις νέες γυναίκες, άγνωστες μεταξύ τους, ψάχνουν διέξοδο. Η Ιρίνα ετοιμάζεται να φύγει στον Καναδά για να ξεφύγει από την «οικογένειά» της, που την εκδίδει. Η Άννα παντρεύεται για να διώξει το φάντασμα της διαλυμένης οικογένειάς της, και η Βέρα, στο ξεκίνημα της καινούργιας της ζωής, έρχεται αντιμέτωπη με την κρυμμένη πραγματικότητα της οικογένειάς της.
Μέσα σε τρεις μέρες οι πορείες τους διασταυρώνονται απροσδόκητα και ανακαλύπτουν σχέσεις που αποδεικνύονται καθοριστικές για τη ζωή τους. Βρίσκουν τελικά την ευτυχία; «Αγωνίζονται. Από τη στιγμή που αντιμετωπίζεις την πραγματικότητα και καταφέρνεις να σταθείς, νομίζω ότι σαφώς έχεις κάνει βήματα προς την ευτυχία. Νομίζω ότι δεν πρέπει να φοβάται κανείς να προσπαθεί να ζήσει τα πράγματα που έχει στο μυαλό του», αποφαίνεται ο σκηνοθέτης. Γιατί επέλεξε να είναι γένους θηλυκού οι βασικοί χαρακτήρες της ταινίας; «Γιατί ουσιαστικά οι γυναίκες ζουν ίσως ακόμη πιο έντονα όλες αυτές τις αντιφάσεις που υπάρχουν γύρω μας. Δεν υπάρχει κάτι που η κοινωνία δεν ζητά πια από τις γυναίκες», διαπιστώνει. Γένους θηλυκού είναι και η τέταρτη -ή η πρώτη- πρωταγωνίστριά του, η Αθήνα. «Όπως το λες. Η πρώτη ή η τέταρτη. Background αλλά και γενεσιουργός αιτία των καταστάσεων».

Οικογένεια και κρίση
Πίσω από κάθε ηρωίδα της ταινίας του κρύβεται μια οικογένεια. Διόλου τυχαία, αφού ο σκηνοθέτης θεωρεί ότι «γι’ αυτή την κατάσταση της κρίσης σε όλα τα επίπεδα -αξιών, οικονομική, πολιτική- που ζούμε σήμερα στην Ελλάδα έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης η οικογένεια. Πιστεύω ότι έχει λειτουργήσει σαν ένας μικρόκοσμος που έχει φροντίσει για το μέλλον των δικών του και μόνον και έχει αδιαφορήσει για το τι συμβαίνει δίπλα. Έχουμε καταλήξει να έχουμε μια κοινωνία από μικρές ομάδες που κάθε μια λειτουργεί για τον εαυτό της. Αυτό, όταν μεγαλώσει λίγο, γίνεται οι συντεχνίες, όπου βλέπεις την αδυναμία συνεννόησης, συνύπαρξης. Και φτάνουμε και στις πολιτικές οικογένειες, όπου είναι εντυπωσιακό το πόσο κυριολεκτικό είναι. Αν δεν αναπτύξουμε ένα συλλογικό όραμα, δεν θα πάμε πολύ μακριά. Δεν μπορούμε να λειτουργούμε σαν μικρές νησίδες, που είναι ή αδιάφορες ή αντίπαλες μεταξύ τους».

Οι κλειστές στρόφιγγες και ο νέος νόμος
Ο Δημήτρης Αθανίτης έχει διαμορφώσει έναν τρόπο παραγωγής που του επιτρέπει να κάνει ταινίες με λίγα χρήματα, κατεύθυνση στην οποία βλέπει να στρέφεται το σύνολο της ελληνικής κινηματογραφίας αλλά κι ένα μεγάλο μέρος του κινηματογράφου εκτός Ελλάδας. Πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς με την ελληνική κινηματογραφική παραγωγή, όταν οι στρόφιγγες της χρηματοδότησης έχουν κλείσει... Ο ίδιος, όπως λέει, μετά από χρόνια πήρε προκαταβολικά μια έγκριση από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ) για τις «Τρεις μέρες ευτυχίας». «Ουσιαστικά από χρήματα έχω πάρει ένα μέρος. Έπεσα στην περίπτωση που το ΕΚΚ βρίσκεται σε τρομερή δυσκολία, εδώ και τουλάχιστον 2-3 χρόνια».
Όσο για τον νέο νόμο για τον κινηματογράφο, για την ψήφιση του οποίου πίεσαν οι «Κινηματογραφιστές στην ομίχλη», μέλος των οποίων υπήρξε εξαρχής και ο ίδιος, θεωρεί ότι «είναι ένα βήμα. Το θέμα είναι ότι μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει ουσιαστικά καρπούς, γιατί ακόμη είναι στο να επανδρωθεί το ΕΚΚ, να διαμορφωθούν κάποιοι θεσμοί». Πάντως, οι «Κινηματογραφιστές στην ομίχλη» δεν ασκούν εξίσου έντονη πίεση για την εφαρμογή του, γεγονός που παραδέχεται. «Ίσως επειδή γίνεται όλο και πιο βαρύ το οικονομικό κλίμα. Όταν πρωτοσυγκροτήθηκε αυτό το κίνημα, πριν δύο χρόνια, υπήρχε μια αίσθηση των ευρύτερων προβλημάτων, αλλά δεν είχε ακόμη εκδηλωθεί η κρίση με την ένταση που εκδηλώθηκε στη συνέχεια. Αυτά που ήρθαν ήταν ένα φοβερό τσουνάμι. Ουσιαστικά ζούμε αυτό που ζει όλη η χώρα, ότι συνεχώς τα γεγονότα μάς ξεπερνάνε».

Ο ρόλος του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Είναι εμφανές ότι τα τελευταία χρόνια η ελληνική κινηματογραφία έχει προσελκύσει περισσότερα βλέμματα από το εξωτερικό. Συμμετοχές και βραβεύσεις σε διεθνή φεστιβάλ, υποψηφιότητα στα Όσκαρ, αλλά και μια προσπάθεια του ελληνικού σινεμά, όπως επισημαίνει ο σκηνοθέτης, «να ‘ανοίξει’ ουσιαστικά εκτός Ελλάδας, όχι μόνο μέσα από βραβεύσεις, αλλά βρίσκοντας συμπαραγωγές». Πιστεύει ότι προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί και πρέπει να συμβάλει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. «Επειδή είναι ένα Φεστιβάλ που επιδοτείται από το κράτος, πρέπει να στοχεύει στην υποστήριξη της ελληνικής ταινίας, τόσο προς τα μέσα αλλά κυρίως προς τα έξω. Το Φεστιβάλ έχει τη δυνατότητα να καλεί μια σειρά από κριτικούς, παραγωγούς, οι οποίοι θα έρθουν να δουν την ελληνική ταινία, θα βοηθήσουν ίσως να πάει σε κάποιο φεστιβάλ, να γίνει κάποια συμπαραγωγή». Χαιρετίζει ως θετική εξέλιξη ότι η Θεσσαλονίκη γίνεται όχι μόνο τύποις αλλά και επί της ουσίας έδρα του Φεστιβάλ και επιμένει να υποστηρίζει πως «πρέπει να αισθανθεί η πόλη ότι είναι δικό της και πρέπει να γίνει δικό της κομμάτι. Πρέπει οι άνθρωποι που βρίσκονται στο τιμόνι να είναι όλο και περισσότεροι από τη Θεσσαλονίκη, υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι».

InfoΣτις «Τρεις μέρες ευτυχίας» παίζουν οι Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Κατερίνα Φωτιάδη, Νικολίτσα Ντρίζη, Ερρίκος Λίτσης, Δημήτρης Αγαρτζίδης, Κρις Ραντάνοβ, Λουκία Πιστιόλα, Κώστας Ξυκομηνός. Η ταινία θα κάνει πρεμιέρα στις «Νύχτες Πρεμιέρας» τον Σεπτέμβριο.